Είμαι του ήλιου η θυγατέρα
Η πιο απ' όλες χαϊδευτή
Είμαι η ελιά η τιμημένη
(Στίχοι από ποίημα Η Ελιά, του Κωστή Παλαμά)

Χειμώνας, μέσα της δεκαετίας του εξήντα, και εγώ έξι - εφτά χρονών. Ήταν μια σπουδαία μέρα, θα έβγαινε το λάδι μας εκείνη την μέρα. Οι ελιές που είχαν μαζευτεί με το χέρι τις προηγούμενες μέρες και είχαν μεταφερθεί με τα ζώα στο συνεταιριστικό ελαιουργείο του χωριού, θα μας έδιναν το λάδι της χρονιάς. Σε αυτό στηριζόταν η επιβίωση της οικογένειας. Ήταν λοιπόν μια πολύ σημαντική μέρα.

Ο πατέρας δεν είχε πάει στα χωράφια όπως συνήθως, αλλά ήταν στο εργοστάσιο και η μητέρα ζύμωνε ψωμί που θα το έψηνε στον φούρνο του σπιτιού. Σημαντικό γεγονός το ψήσιμο του ψωμιού. Το σπίτι πλημμύρισε από την ευωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού και για μας τα παιδιά μια λιχουδιά, μικρά κουλούρια γεμισμένα με ελιές.

Όταν το ψωμί ψήθηκε και βγήκε από τον φούρνο, η μάνα μου το άφησε να κρυώσει λίγο και μου έδωσε ένα μεγάλο στρογγυλό καρβέλι να το πάω στο εργοστάσιο. Έτσι γινόταν τότε. Την ημέρα που έβγαινε το λάδι, κάθε σπίτι έστελνε ένα καρβέλι ψωμί στο ελαιουργείο για να φάνε οι εργάτες. Πήρα λοιπόν το καρβέλι, ίσα ίσα που έφταναν τα χέρια μου να το αγκαλιάσουν, η μύτη μου πλημμύριζε από την μυρωδιά του σε όλο τον δρόμο και πήγα στο εργοστάσιο. Εκεί ένας άλλος κόσμος! Ο εκκωφαντικός θόρυβος από τα μηχανήματα που πριν λίγα χρόνια είχαν αντικαταστήσει τα ζώα στην λειτουργία της "φάμπρικας" και η έντονη μυρωδιά του φρέσκου λαδιού.
Οι εργάτες με καλωσόρισαν και πήραν το ζεστό ψωμί από τα χέρια μου. Εγώ έμεινα να κοιτάζω τον μαγικό κόσμο όπου φτιαχνόταν το λάδι μας. Ακόμα και σήμερα οι εικόνες παραμένουν ολοζώντανες.
Η στοίβα από τους στρογγυλούς ντορμπάδες με την ελαιοζύμη ανάμεσα τους πιέζονταν σε ένα υδραυλικό πιεστήριο και ολόγυρα έτρεχε το χρυσοπράσινο υγρό που οδηγούνταν σε ένα αυλάκι στο πάτωμα. Στο σκούρο τσιμέντο ένα χρυσοπράσινο λαμπερό αυλάκι έστελνε το λάδι στις δεξαμενές.